فهرست مطالب
مطالبه مهریه یکی از دعاوی مالی در حوزه خانواده است که بیش از هر قانونی در مبحث خانواده دچار تغییر و تحول شده است . با توجه به فرهنگ کنونی که در جامعه رواج دارد ؛ سکه طلا غالباً به عنوان مهریه از سوی زوجین تعیین می گردد . با تغییر در شرایط اقتصادی جامعه و به تبع افزایش قیمت سکه ، ضمانت اجرای های متعددی در رابطه با مطالبه مهریه از طریق تصویب بخشنامه ها و قوانین جدید در نظر گرفته شده است .
مطالبه مهریه با توجه به روابط زناشویی زوجین ، نوع عقد ، مال موضوع مهریه ، نحوه تعیین مهریه و پرداخت آن در عقدنامه و مرجع صالح جهت وصول مهریه و دیگر موارد ، شرایط و ویژگی های متفاوتی دارد . بنابراین توصیه می گردد برای ممانعت از اتلاف وقت و هزینه های خود ، قبل از طرح دعوی مطالبه مهریه با مراجعه به وکیل خانواده و اخذ مشاوره های لازم نسبت به طرح دعوی وصول مهریه اقدام نمایید و در صورت تمایل به اخذ مشاوره و یا اعطای وکالت برای طرح دعوی مطالبه مهریه می توانید از طروق مندرج در سایت وکیل نوری با دفتر حقوقی تماس داشته باشید .
مطالبه مهریه از جمله دعاوی است که تحت هر شرایطی به زن تعلق می گیرد و زن برای دریافت آن نیاز به اثبات اسحقاق وصول مهریه ندارد . مواردی از جمله نشوز و یا خیانت نیز تاثیری در عدم استحقاق زوجه به دریافت مهریه ندارد . البته تغییرات متعددی که در باب ضمانت اجراهای پرداخت مهریه ( دستور جلب تا 110 سکه ) و نیز قوانین اعسار ، تا حد زیادی توانسته است ؛ فشارهای مالی ناشی از پرداخت مهریه را برای زوج تسهیل نماید . چنانچه به دنبال وکیل حقوقی و وکیل کیفری هستید گروه وکلای نوری بهترین گزینه برای شماست.
مطالبه مهریه به نرخ روز
مطالبه مهریه به نرخ روز در خصوص مهریه هایی اطلاق دارد که وجه رایج کشور به عنوان مهریه از سوی زوجین تعیین شده باشد . قانون گذار با توجه به تغییرات ارزش پول ملی که منجر به کاهش ارزش اقتصادی وجه تعیینی برای مهریه گردیده بود . برای ممانعت از سوء استفاده برخی مردان در پرداخت مهریه که منجر به تضییع حقوق مالی بانوان می گردید ؛ اقدام به تصویب تبصره ماده 1082 قانون مدنی نمود .
بر اساس تبصره ماده 1082 قانون مدنی و همچنین قانون حمایت خانواده در راستای وصول مهریه به نرخ روز در زمان ارائه دادخواست مطالبه مهریه از سوی زن و یا درخواست طلاق اعم از آنکه طلاق به درخواست زوجه و یا زوج باشد ؛ دادگاه مکلف است با در نظر گرفتن شاخص قیمت سالانه ( نه ماهانه ) زمان پرداخت مهریه نسبت به سال اجرای صیغه عقد نکاح ، مهریه را محاسبه نماید .
مهریه عندالاستطاعه و مهریه عند المطالبه
بنا به آنچه که در رابطه با تفاوت های حقوقی در خصوص نحوه مطالبه مهریه گفته شده ؛ می توان مهریه را به لحاظ زمان تادیه ( پرداخت ) از سوی زوج ، به دو قسم تقسیم نمود که عبارت است :
- مهریه عند المطالبه : به محض درخواست زن باید پرداخت شود .
- مهریه عند الاستطاعه : با توجه به استطاعت مالی زوج از سوی زن دریافت می شود .
مهریه عندالمطالبه
مهریه عند المطالبه اصطلاحاً به مهریه هایی اطلاق می شود که زمان پرداخت آن بنا به درخواست زوجه تعیین می شود . مستند قانونی مهریه عند المطالبه ماده 1082 قانون مدنی است . بر اساس ماده قانونی مذکور ، زن به محض ازدواج با مرد مالک بر مهریه می گردد و می تواند هر تصرفی که بخواهد و یا صلاح بداند در مهریه کند .
با توجه به وجود نص قانونی (ماده 1082 قانون مدنی ) در خصوص زمان دریافت مهریه از سوی زوجه ، چنانچه در عقدنامه نسبت به نحوه پرداخت مهریه توافق ای از سوی زوجین صورت نگرفته باشد . نحوه پرداخت مهریه عند المطالبه خواهد بود و زن در هر زمان که اراده نماید می تواند مهریه خود را از شوهر مطالبه نماید .
مهریه عندالاستطاعه
مهریه عندالاستطاعه از دیگر انواع مهریه است . این نوع مهریه نیز از این جهت عندالاستطاعه نامیده می شود که مهریه به شرطی به زن پرداخت می شود که مرد استطاعت مالی جهت پرداخت مهریه را داشته باشد . بنابراین زوجه برای مراجعه به محاکم خانواده جهت دریافت مهریه عندالاستطاعه ، باید به دادگاه مال ( به استثناء مستثنیات دین ) معرفی نماید . چرا که در صورت عدم توانایی زوج مبنی بر پرداخت مهریه ، زوجه نمی تواند از دادگاه خانواده ، مهریه عندالاستطاعه را مطالبه نماید .
مهریه عندالاستطاعه از لحاظ شرایط پرداخت علاوه بر شرط استطاعت زوج ، دارای یک سری محدودیت های دیگر نیز است . از جمله محدودیت های دریافت مهریه عندالاستطاعه می توان به عدم امکان جلب زوج اشاره داشت . همچنین در این نوع مهریه با توجه آنکه پرداخت مهریه تا محدوده استطاعت زوج است ؛ درخواست اعسار از پرداخت مهریه نیز منتفی خواهد بود .
مهریه بعد از فوت شوهر
مهریه بعد از فوت شوهر از اموال ( ترکه ) مرد پرداخت خواهد شد . با توجه به آنکه مهریه متعلق به زن از دیون مرد است ؛ زن می تواند مهریه را بعد از فوت شوهر به عنوان طلبکار زوج ، مطالبه نماید . در صورتی که سایر وراث بدون پرداخت مهریه همسر متوفی ، در اموال او تصرفات مادی ( سکونت در ترکه ) و یا تصرفات حقوقی ( اجاره مال ) داشته باشند که از لحاظ قانونی ، قبول ضمنی ترکه محسوب گردد ؛ به میزان سهم الارث ، در پرداخت مهریه زوجه ، مسئولیت حقوقی خواهند داشت .
مهریه بعد از فوت شوهر هم از طریق دادگاه و هم از طریق اداره ثبت اسناد و به طرفیت کل ورثه قابل مطالبه است . بسیاری از محاکم از سوی وراث دادخواست تقسیم ترکه و یا دستور فروش ملک موروثی را تا زمانی که مهریه بعد از فوت شوهر پرداخت نشود ؛ را نمی پذیرند . چرا که از نظر این محاکم ترکه بعد از پرداخت دیون متوفی به ورثه منتقل می شود . بنابراین پرداخت مهریه بعد از فوت شوهر ، جهت تصرف سایر وررثه در اموال متوفی ، از ضروریات قانونی است .
سریعترین راه گرفتن مهریه
سریعترین راه گرفتن مهریه آن است که اگر زوج دارای اموالی است در همان زمان انعقاد عقد یکی از اموال زوج به عنوان مهریه به زوجه منتقل شود . در این موارد حتما توجه شود که اگر مهریه مال غیر منقول مثل خانه یا زمین است ؛ حتما مشخصات کامل ملک مانند پلاک ثبتی ، مساحت و محل وقوع مال و غیره به درستی در عقدنامه قید شود . در این خصوص (سریعترین راه گرفتن مهریه ) قبل از تنظیم عقدنامه حتما با وکیل خانواده از طروق مندرج در سایت نسبت به دریافت مشاوره اقدام نمایید .
سریعترین راه گرفتن مهریه با توجه به آنکه از سوی قانون گذار دو روش را برای وصول مهریه در نظر گرفته شده است ؛ می توان گفت که سریعترین راه گرفتن مهریه ، امر متغیری است . زوجه باید شرایط خود را با هر یک از دو روش ( دادگاه یا اجرای ثبت ) و مقایسه آن با وضعیت مالی و شغلی ( خروج از کشور ) در نظر گیرد و بعد از حصول نتیجه نهایی یکی از دو روش را انتخاب نماید .
بنابراین ضمن پرداختن به شیوه ها و طروق مختلف وصول مهریه در دیگر بخش های مقاله فوق ، می توان گفت برای رسیدن به نتیجه مطلوب یعنی سریعترین راه گرفتن مهریه ، ضروری است که شرایط موجود به درستی بررسی شود . از اینرو در صورت تمایل می توانید با مراجعه به دفاتر حقوقی از جمله دفتر حقوقی وکیل نوری و کسب مشاوره های لازم از وکیل خانواده ، نسبت به بررسی همه جوانب پرونده ، تصمیم مقتضی را اخذ نمایید .
برای گرفتن مهریه از کجا شروع کنیم ؟
برای گرفتن مهریه از کجا باید شروع کنیم ؟ در پاسخ به این سوال باید دید زوجه قصد دارد مهریه را از کدام یک از مراجع تعیین از سوی قانون ، مطالبه نماید . در این مورد ، توضیح داده شد که مهریه از دو طریق قابل مطالبه است . روش های درخواست پرداخت مهریه عبارت است از :
- درخواست پرداخت مهریه از طریق دادگاه خانواده محل اقامت زوجه
- درخواست پرداخت مهریه از طریق اداره ثبت اسناد ( واحد اجرای ثبت )
برای آنکه بدانید برای گرفتن مهریه از کجا شروع کنید ؟ ابتدا باید بررسی نمایید که با توجه به شرایط موجود، استفاده از کدام روش برای شما سریعترین نتیجه یعنی دریافت مهریه را به همراه دارد . چنانچه زوجه تمایل دارد مهریه را از طریق دادگاه وصول نماید باید ابتدا به دفاتر خدمات قضایی برای ثبت دادخواست مراجعه نماید . اما اگر زوجه اجرای ثبت را برای وصول مهریه انتخاب نموده است در مرحله اول باید به دفترخانه ثبت ازدواج خود مراجعه نماید .
در صورتی که مهریه به لحاظ فقدان مال ، از طریق اجرای ثبت وصول نگردد . زوجه می تواند از طریق دادگاه نسبت به اخذ رای محکومیت زوج مبنی بر پرداخت مهریه اقدام نماید . لازم است که بدانید وصول مهریه از هر دو طریق انتخابی است و این امر به انتخاب زوجه صورت خواهد گرفت .
دریافت مهریه از طریق اجرای ثبت
دریافت مهریه از طریق اجرای ثبت در قانون پیش بینی شده است . با توجه به آن که عقدنامه ازدواج از لحاظ قانونی در زمره اسناد رسمی قرار می گیرد ؛ می توان مفاد آن را از طریق ادرات ثبت پیگیری نمود . برای دریافت مهریه از طریق اجرای ثبت ، زوجه ابتدا باید به محل وقوع عقد یعنی دفترخانه ثبت کننده واقعه ازدواج ، مراجعه نماید .
دفترخانه ثبت ازدواج برای دریافت مهریه از طریق اجرای ثبت ، اقدام به صدور اجرائیه می نماید و یک نسخه آن را به اداره ثبت موبوطه و نسخه دیگر را به محل اقامت زوج ارسال می نماید . دریافت مهریه از طریق اداره ثبت اگر چه از لحاظ هزینه و گاهاً زمانی به صرفه است ؛ اما در صورت آگاهی زوجه نسبت به عدم وجود مال موجب اتلاف وقت و هزینه خواهد شد . بنابراین توصیه می شود در صورت اطمینان از وجود مال و یا تصمیم بر ممنوع الخروجی زوج ، پروسه دریافت مهریه از طریق اجرای ثبت صورت گیرد .
دریافت مهریه از طریق دادگاه
دریافت مهریه از طریق دادگاه یکی دیگر از شیوه های قانونی دریافت مهریه است . زوجه در این مورد باید ابتدا به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه نماید . در این خصوص دادگاه خانواده محل اقامت زوجه برای ، دریافت مهریه از طریق دادگاه ، صالح به رسیدگی است . با توجه به اینکه برای اقامه دعوی در محاکم نیاز به پرداخت هزینه دادرسی ، به میزان سه و نیم درصد خواسته است . یکی از چالش های دریافت مهریه از طریق دادگاه ، وضعیت معیشتی زوجه است .
البته برای دریافت مهریه از طریق دادگاه چنانچه زوجه توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد ؛ می تواند ضمن ارائه دادخواست دریافت مهریه از دادگاه نسبت به ارائه درخواست اعسار از هزینه دادرسی اقدام نماید . با توجه به آنکه درخواست رسیدگی به خواسته دریافت مهریه همزمان با اعسار از هزینه دادرسی ، موجب اطاله دادرسی در دعوی می گردد ؛ توصیه دفتر حقوقی وکیل نوری آن است که در این موارد حتما ضمن ارائه دادخواست مهریه ، نسبت به صدور قرار تامین خواسته ، اقدامات قانونی را انجام دهید .
مدارک لازم برای گرفتن مهریه
مدارک لازم برای گرفتن مهریه فارغ از آنکه وصول مهریه از طریق دادگاه صورت گیرد و یا از طریق دادگاه باشد ؛ از ضروریات هر امر حقوقی در خصوص وصول مهریه است . مدارک لازم برای گرفتن مهریه باید در ابتدا و به پیوست درخواست مهریه ، از سوی زوجه ارائه گردد .
مدارک لازم برای گرفتن مهریه عبارت است از :
- مدارک هویتی ( کارت ملی و تمام صفحات شناسنامه )
- سند نکاحیه ( در صورت فقدان سند نکاحیه به هر علتی ، به دفترخانه محل عقد ، برای دریافت رونوشت سند نکاحیه مراجعه کنید . )
- استشهادیه و لیست اموال موجود و شرح اموالی که طی یک سال اخیر معامله نمودید. ( در صورت ادعای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی در مورد وصول مهریه از طریق دادگاه )
نمونه دادخواست مهریه و اعسار از پرداخت هزینه دادرسی
خواهان : مشخصات کامل زوجه …. فرزند ….. شغل …… نشانی ……………
خوانده : مشخصات کامل زوج …. فرزند ….. شغل ……. نشانی ……………
خواسته : مطالبه مهریه ( تقاضای صدور حکم بر محکومیت زوج به پرداخت مهریه به مبلغ … به نرخ روز …../ میزان ….. سکه بهار آزادی مندرج در سند نکاحیه شماره ….. تنطیمی در دفترخانه شماره … شهر …. – اعسار از پرداخت هزینه دادرسی به میزان …… به انضمام کلیه خسارات مندرج در قانون اعم از هزینه دادرسی و …. )
دلایل و پیوست های دادخواست :
- مدارک هویتی زوجین ( کارت ملی و تمام صفحات شناسنامه )
- سند نکاحیه ( در صورت فقدان سند نکاحیه به هر علتی ، به دفترخانه محل عقد ، برای دریافت رونوشت سند نکاحیه مراجعه کنید . )
- استشهادیه ( امضاء دو شاهد ضروری است . حتما از شهودی استفاده شود که به وضعیت معیشتی زوجه آگاه هستند . )
- لیست اموال ( توجه گردد حتما منبع درآمد در لیست اموال قید شود . )
شرح دادخواست تقدیمی به مرجع قضایی
ریاست محترم دادگاه عمومی و حقوقی شهر ….
با سلام و عرض ادب
احتراماً به عرض مقام عالی می رساند ؛ به موجب سند نکاحیه پیوست دادخواست تقدیمی ، اینجانب در تاریخ …… با خوانده ازدواج نمودم . مطابق مندرجات سند نکاحیه خوانده مکلف به پرداخت مهریه ( مهریه عندالامطالبه ) به میزان ………… است . اما متاسفانه علارغم درخواست اینجانب مبنی بر پرداخت مهریه ، کماکان مشارالیه از پرداخت آن امتناع می نماید .
علیهذا ، با عنایت به مطالب فوق الذکر ، از مقام محترم مستند به ماده 1082 از قانون مدنی در باب مهریه ، درخواست صدور حکم بر محکومیت زوج به شرح دادخواست تقدیمی ، مورد تقاضا اینجانب می باشد . با تشکر
در مهریه عندالاستطاعه امکان تقدیم دادخواست اعسار است ؟
پاسخ : خیر ، امکان اعسار از مهریه عندالاستطاعه وجود ندارد . چرا که شرط پرداخت مهریه استطاعت مالی مرد است .
عواقب اجرا گذاشتن مهریه چیست ؟
پاسخ : اجرا گذاشتن مهریه عواقب حقوقی ندارد و اجرای آن مانع درخواست طلاق یا نفقه و یا حضانت و دیگر موارد نخواهد شد .
مهریه زن فوت شده به ارث می رسد ؟
پاسخ : بله در صورت فوت زن مهریه او به ورثه زن می رسد . شوهر به میزان سهم خود از پرداخت مهریه بری می شود ولی به نسبت سهم هر یک از ورثه از مهریه باید آن را بپردازد .